Bereketli Topraklar Üzerinde Bir Orhan Kemal

Türk edebiyatı denince akla gelen ilk ustalardan biri olan ünlü yazar pek çok şiir, hikaye, öykü ve romanı edebiyatımıza kazandırmıştır. Roman ve hikâyelerinde dile getirdiği yoksulluk, işçi hakları ve Anadolu halkının sorunları nedeni ile bir dönem siyasi anlaşmazlıklara adı karışsa da kendisini daima üst noktalara taşıyacak üslup ve yazı biçimi ile bu suçlamalardan sıyrılarak ölümsüzleşmiştir. Türk edebiyatının bel kemiklerinden biri olan Orhan Kemal kimdir?

Orhan Kemal’in Hayatı

Yazar 1914 yılında Adana’nın Ceyhan ilçesinde dünyaya gelmiştir. Babası Çanakkale gazilerinden Topçu Teğmen Aldülkadir Kemal Bey; annesi ise ilkokul öğretmeni Adanalı Azime Hanım’dır. İlk dönemi Adana da geçtiyse de Fransızların işgali sonucu Niğde ye göç etti. Ardından Konya’ya yerleşen Kemal, burada Kuvay-ı Millîye hareketine karşı Delibaş olaylarını yakından izledi.

Burada babası Abdülkadir Bey Kuvay-ı Millîye hareketine katılarak isyanları bastırmaya yardım etti. Cumhuriyet’in ilanından sonra ise Kastamonu milletvekili olarak seçilen babası bir süre sonra Adana’ya dönerek Toksöz gazetesini çıkardı.

Ancak Takrir-i Sükun Kanunu ile gazetesi kapatılarak cezaevine kondu. Daha sonra Ahali Cumhuriyet Fırkasını kurarak muhalefet kesiminden biri oldu. Meclis tarafından partisi kapatılan Abdülkadir Bey Suriye’ye kaçtı. Orhan Kemal ise babasının yanına Suriye’ye gitti. Aile buradan da Beyrut’a yerleşti. Orhan Kemal okul öğrenimini yarıda bırakıp geldiği Beyrut’ta bulaşıkçılık ve matbaacılık yaptı. Bir yıl sonra da Adana’ya dönerek çırçır fabrikasında işçi olarak çalıştı.

İnsanın gâvuru, Müslümanı olmuyor arkadaş. İnsanın insanı, insan oluyor!

Orhan Kemal

Orhan Kemal’in Yazarlığa Adımı

Fabrika işçisi iken pek çok deneyim elde eden yazar burada işçi olarak çalışan Nuriye Hanım ile evlendi ve bir kızları oldu. Daha sonra askerliğini yapmak üzere Niğde’ye gitti. Burada Maksim Gorki ve Nazım Hikmet kitapları okumaktan 5 yıl hapis cezası aldı. Yazarlık hayatı Duvarlar adlı şiiri ile başlayan yazarın şiireri Yedigün Dergisi’nde yayımlanmaya başladı.

Babasının yurda dönmesinin ardından naklini Bursa’ya aldırarak Nazım Hikmet ile 3 yıl boyunca oda arkadaşlığı yaptı. Onun görüşlerinden etkilenerek Onsekiz Yaş adlı öyküsünü yazdı. Cezaevi hayatı boyunca birçok başyapıt öyküye imza atarak ustalık kariyerini inşa etmeye başladı. Yazılarında ise genellikle Maksim Gorki etkileri gözlendi.

Orhan Kemal’in Son Yılları

1943 yılında tahliye olarak Adana’ya döndü. Burada ilk olarak Devlet Demiryolları’nda amelelik ve hamallık yaparak geçimini sağladı. Kendisi Adana’ya döndükten sonra doğan oğluna ise Nazım adını verdi. 1945 yılında ise yarım kalan askerliği yaparak geri döndü ve Verem Savaş Derneği’nde memurluk, sebze hallerinde nakliyatçılık yaparak hayatını devam ettirdi. Bu dönemden sonra tanınmış bir yazar olan Orhan Kemal; 1949 yılında İstanbul’a döndü. Burada da propanda yapmak ve komünizm suçundan tutuklanarak hayatının son dönemlerini hapiste geçirdi. Yine hapiste iken yazdığı efsane 72. Koğuş romanı ile edebi bir başyapıt sundu. 1970 yılında ise beyin kanaması geçirerek hayata veda etti.